We zien dat Noord-Amerika en West-Europa sterk gezwollen zijn, evenals Japan. Mensen in deze streken vergen veel grondstoffen. Ook zien we dat India en China veel ruimte innemen.
Niet omdat de consumptie per hoofd van de bevolking zo groot is, maar omdat er zoveel mensen wonen.
En dat is het grootste probleem: als al die mensen daar en in andere landen
dezelfde levensstandaard nastreven als mensen in het rijke westen – en dat doen ze - , raakt de aarde uitgeput. Er ontstaan tekorten, grondstoffencrises en conflicten. China dekt zich nu al in door op grote schaal in Afrika en Latijns-Amerika landbouwgrond
en grondstoffen op te kopen.
Oneerlijk, inderdaad. Wij rijke westerlingen leven al jaren op veel te grote voet. Kunnen wij dat dan anderen ontzeggen? Dat lukt natuurlijk
nooit. Dan zelf maar een stapje terug? Uw geloof in de onzelfzuchtigheid van de mensen is werkelijk bewonderenswaardig.
Maar het is niet het hele verhaal. We zien op de kaart
dat Afrika sterk verschrompeld is. Wonen daar dan niet veel mensen? Welzeker, maar het continent is groot en de bevolking vooral onder de Sahara behoort tot de aardbewoners die net of net niet genoeg te eten hebben. Afrika moet zijn grondstoffen, landbouwproducten
en arbeidskrachten verpatsen om een explosief groeiende bevolking van voedsel te kunnen voorzien. Geïndustrialiseerde landen varen er wel bij. Zo blijven delfstoffen, landbouwproducten en arbeid goedkoop. Althans, voor zo lang het duurt.
Voor zo lang het duurt. We moeten minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen. We moeten meer materiaal recyclen. Het toverwoord is duurzaamheid, maar dat toverwoord is volksverlakkerij.
De materialen en energie die nodig zijn om vervangende duurzame zonne- of windenenergie te winnen en te distribueren, zijn er gewoon niet. Het verbouwen van biobrandstoffen gaat ten koste van landbouwgrond en zal mondiale voedselschaarste veroorzaken.
Recyclen van materiaal vergt nieuwe energie en de winning van fossiele brandstoffen uit steeds diepere lagen kost vooralsnog meer dan het oplevert.
Toch houdt iedereen vast
aan het dogma van de economische groei. Waarom? Omdat politici in hun beperkte zittingsperiodes voor werk en inkomen moeten zorgen – niemand stemt op iemand die alleen het aanhalen van de broekriem preekt. Omdat aandeelhouders jaarlijks dividend willen
zien, moeten bedrijven renderen, en dat kan alleen bij economische groei. Omdat economen door de overheid en door bedrijven betaald worden, bedenken ze alleen maar oplossingen die gericht zijn op een groei-economie.
Het kan snel gaan. Het eerste schot voor de boeg was de kredietcrisis. Daarna de recessie. De een ziet zijn inkomen gekort, de ander verliest zijn baan. Hoe snel een beschaving kan instorten, leert ons de orkaan
Katrina in New Orleans. Binnen een week was een geciviliseerde en geordende samenleving verworden tot een pure overlevingsmaatschappij.
Zijn er dan geen
oplossingen?
Welzeker. Anders zou de Club Van Tien Miljoen alleen maar een onheilsprofeet zijn. Het zijn echter geen gemakkelijke oplossingen. Ik noem ze hieronder puntsgewijs:
- Stem niet meer op politici die voor economische groei gaan. Waarom? Economische groei loopt een keer spaak op een eindige aarde.
- Stem op politici die onafhankelijkheid van de wereldmarkt nastreven. Waarom? Als we ons welzijn laten afhangen van een grillige wereld- en grondstoffeneconomie komen we op termijn bedrogen uit.
- Wantrouw politici die u met ‘duurzame oplossingen’ een rad voor ogen draaien. Waarom? Duurzaamheid is een fictie als het gaat om energiewinning, elektrische auto’s en recycling. Dat soort duurzaamheid is hooguit synoniem
met ‘minder verspilling’, maar komt uiteindelijk neer op verdere uitputting van een eindige aarde.
- Ga voor ‘transition towns’ en kleinschalige lokale
zelfvoorzienende economieën. Waarom? Alleen dan kun je met enige zekerheid blijvend in je onderhoud voorzien.
- Vervang het recht op werk en inkomen en de sollicitatieplicht
door het recht op voedsel, behuizing, kleding en recreatie, naast de plicht tot tegenprestatie naar vermogen. Waarom? Een (goed)betaalde baan verwerven wordt op termijn steeds lastiger.
- Geef als overheid geen financiële ondersteuning aan het verwekken, krijgen en grootbrengen van kinderen. Waarom? In onze overbevolkte samenleving met haar gigantische ecologische voetafdruk moeten we bevolkingskrimp nastreven en geen
bevolkingsgroei of bevolkingsevenwicht stimuleren.
- Besef dat Nederland zijn grenzen ver heeft overschreden en laat niemand van buiten zich hier meer vestigen. Waarom? We
leven in Nederland (en Europa) ecologisch al op veel te grote voet. In principe is iedere immigrant er een te veel.
- Zorg ervoor dat Nederlanders kunnen emigreren naar streken
waar zij dankzij hun technologische en agrarische kennis samen met de lokale bevolking zelfvoorzienende samenlevingen kunnen opbouwen. Waarom? Nederland (en Europa) zijn in oppervlakte te klein voor de aantallen mensen die er wonen. Er zijn elders op de wereld
genoeg gebieden om binnen de grenzen van een acceptabele ecologische voetafdruk aanvaardbaar te kunnen leven. Geen neokolonialisme, maar onderhandelen met andere soevereine staten over een win-winsituatie.
- Trap niet in de drogreden van het vergrijzingsprobleem als mensen zeggen dat we veel jongeren nodig hebben om onze ouderen te onderhouden en verzorgen. Ook die jongeren worden ooit oud. Het probleem wordt niet opgelost, maar neemt alleen
maar toe.
- Laat iedere ontwikkelingshulp of medische ondersteuning in derdewereldlanden gericht zijn op vrouwenemancipatie en anticonceptie. Geef geen geld uit aan bestrijding
van kindersterfte en vaccinatieprogramma’s. Waarom? Gezondheidszorg zonder anticonceptie vergroot de bevolkingsdruk in uitzichtloze situaties. De geschiedenis leert dat vrouwen die zelf in hun onderhoud kunnen voorzien minder afhankelijk worden van de
man en zijn seksuele wil. Nu worden veel meisjes op zeer jonge leeftijd uitgehuwelijkt (lees: verkocht) en blijven lang in hun vruchtbare periode. Ze dragen daardoor bij aan een bevolkingsexplosie. Opgeleide en zelfstandige vrouwen krijgen niet alleen later
kinderen, maar ook minder kinderen.
- Dwing mensen niet om tegen hun wil door te leven. Geef demente ouderen en mensen met een voltooid bestaan de kans om uit te
stappen. Waarom? Overbevolking wordt mede veroorzaakt door een steeds ouder wordende mensheid. Voor iedereen van wie het leven een last wordt en voor iedereen die niet meer bij machte is om over zichzelf te oordelen, moet er een verbindende
euthanasiebeschikking klaarliggen die iemands zelfgekozen grenzen aan de ontluistering van het leven vastlegt: 'tot hiertoe en niet verder.'